Inhoudsopgave
Een lange weg naar leefbare lonen
Er is een lange weg naar fair trade kleding. Eén op de zes mensen wereldwijd is werkzaam in de kledingindustrie, waarvan 98% geen leefbaar loon verdient. Dat betekent dat er meer dan een miljard mensen onderbetaald wordt in de modewereld. De fast fashion heeft een standaard gezet voor een lage prijs per kledingstuk. Om deze prijs te kunnen blijven realiseren, moeten arbeidskosten zo laag mogelijk worden gehouden in lagelonenlanden. Kledingmerken nemen deze kostenbesparing vaak zeer letterlijk en beroepen zich op het minimumloon in een productieland.
Het minimum maandloon in Bangladesh is omgerekend zo’n €84. Hoewel het leven in Bangladesh goedkoper is dan in Nederland, verdienen kledingarbeiders in Bangladesh verre van een leefbaar loon. Dit bedraagt omgerekend namelijk €193. Als resultaat van de salarissen die ver onder het leefbare loon liggen, worden kledingarbeiders gedwongen om structureel over te werken of kinderarbeid in te zetten. De oplossing voor dit mondiale probleem, ligt bij de kledingindustrie, overheden, media en consumenten. Bewustwording zal hierin de eerste stap naar een globale verandering zijn
De arbeidsomstandigheden
De grootste problemen die te maken hebben met de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie zijn als volgt:
- Overwerk
- Onveilige situaties
- (Seksuele) intimidatie
- Verbod op vakbonden
De problemen zijn eerder regel dan uitzondering in de veelal Aziatische productielanden. Zoals eerder genoemd moeten kledingarbeiders vaak overuren maken om een leefbaar loon te verdienen. Daarbij zijn de fabrieken en naaiateliers waarin zij werken vaak onveilig en wordt dit niet aangepakt door het gebrek aan onafhankelijk inspecties. Transparantie ontbreekt vervolgens omdat de resultaten van de inspectie niet openbaar worden gemaakt.
Er heerst nog altijd enorm veel ongelijkheid en intimidatie op de werkvloer in de kledingindustrie. Het overgrote deel van de kledingarbeiders is vrouw (85%) en zij worden regelmatig seksueel geïntimideerd of komen in gewelddadige situaties terecht. Deze problematiek kan vaak niet worden uitgesproken richting vakbonden. Fabriekseigenaren houden vakbonden regelmatig uit de fabrieken of gebruiken zelfs fysiek geweld tegen vakbondsmensen.
Alhoewel de bovengenoemde problemen niet overal heersen, komt het nog steeds vaak voor. Wel zijn er verschillende organisaties zoals Fair Wear Foundation, die effectief strijden tegen de lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden. Wanneer grote groepen consumenten zich ook tegen de fast fashion willen verzetten, zal de fair fashion (ook wel slow fashion genoemd) in grote mate kunnen toenemen.
Nog niet de overstap gemaakt naar duurzame kleding? Geen zorgen! Wij willen jou graag helpen de eerste stap te zetten. Met onze eerlijke en duurzame basics maak je een positieve impact op mens en milieu! Samen veranderen we de kledingindustrie.
Het omslagpunt: hoe ver zijn we nu?
Er kwamen in 2013 meer dan 1100 textielarbeiders om het leven bij het instorten van het Rana Plaza-fabrieksgebouw in Bangladesh. Ondanks de eerdere waarschuwingen en de scheuren in de muren van de fabriek, moesten de kledingarbeiders verplicht werken op de dag dat het gebouw instortte. Als arbeiders niet wilden werken, werden zij namelijk met stokken geslagen door het management. Het grote aantal doden en het preventiegemak leidde tot een wereldwijde ophef.
Deze enorme ramp leek een omslagpunt te zijn tussen onwetendheid en actie. Kort na de gebeurtenis tekende 200 wereldwijde bedrijven een overeenkomst die hen verplichtte om slechts samen te werken met veilige fabrieken in Bangladesh. Nu is het meer dan zes jaar verder en hebben we over het algemeen flinke verbeteringen gezien. Er zijn verplichte veiligheidseisen en inspecties gekomen voor de fabrieken, wetten ingevoerd voor minimumlonen en honderden nieuwe vakbonden opgericht. Toch is de situatie in Bangladesh nog verre van optimaal omdat het minimumloon geen leefbaar loon is en vakbondsleden nog altijd onderdrukt worden.
Alhoewel de bovengenoemde verbeteringen alleen gericht zijn op het rampgebied, is het globale bewustzijn rondom arbeidsomstandigheden in ontwikkelingslanden wel verbeterd.
Keurmerken
Naast de publieke interventies, waarvan de effectiviteit soms te betwijfelen valt, zijn er andere instanties die als controleorgaan fungeren voor fair trade kleding. De meest betrouwbare keurmerken zijn zelf ook weer onafhankelijk gecontroleerd en hebben een duidelijk sanctiebeleid. De keurmerken zijn zeer effectief wegens hun strikte voorwaarden. Voorbeelden van de meest bekende keurmerken voor eerlijke handel in kledingindustrie zijn:
- Global Organic Textile Standard (GOTS)
- Fair Wear Foundation
- Bluesign
- Oeko-tex Standard 100
- Fair trade
- Better Cotton Initiative (BCI)
De keurmerken die zich richten op de kledingindustrie, focussen zich naast fair trade ook vaak op de mate van duurzaamheid. Meer over deze keurmerken kun je lezen op onze pagina over certificeringen.
Kunnen we fair trade kleding verplichten?
Als we over verplichting spreken dan refereren we vaak naar wet- en regelgeving vanuit de overheid. Helaas is het ontzettend lastig om via deze vorm van verplichting een oplossing te bieden voor het mondiale probleem. We hebben namelijk te maken met een complexe wereldpolitiek waar veranderingen traag verlopen.
Waar wél veel op te winnen valt is de sociale verplichting die bij onszelf, de consument, begint. Nu de consument steeds bewuster wordt en van de kledingindustrie verwacht dat zij fair trade kleding produceert, zullen kledingmerken hiernaar moeten luisteren. Indien de vraag naar eerlijke kleding stijgt, zal het aanbod ervan toenemen. Zo zorgen wij dus zelf voor een verplichting van fair trade kleding.
Het verschil maken met je kledingkeuze? Shop de eerlijke en duurzame basics van Stricters.
